Interview met Pieter de Graaf

“Mijn muzikale ik bestaat uit twee delen”

Voor het eerst toert Pieter de Graaf met zijn meeslepende DAY & NIGHT langs de Nederlandse theaters. Een gesprek met de pianist en Edison-winnaar over inspiratiebronnen, ‘toeters en bellen’ op het podium en het idee achter de twee kanten van zijn voorstelling.

Wat kan publiek verwachten van een avond bij jou in de zaal?
“Wat ik vaak terug krijg van mensen die bij een concert van mij zijn geweest is dat ze het gevoel hebben gehad een onderdeel van mijn belevingswereld te zijn geweest, dat ze samen met mij in mijn zogenaamde ‘bubbel’ hebben gezeten.  Het fijne voor mij is dat ik dat precies ambieer, ik heb altijd als doel voor de volle 100% mijn gevoel op dat moment te uiten via mijn muziek, en ik ben er van overtuigd dat daarom het publiek ook zo’n aansluiting kan vinden. Het publiek kan dus verwachten door mij te worden meegenomen op een intensieve muzikale reis, die ondersteund wordt door een passende lichtshow en visuals.” 

Hoe ben je op Day & Night gekomen?
“Leuke vraag. Mijn muzikale ik bestaat namelijk uit grofweg twee delen; rustige, meeslepende piano composities en improvisaties en daarnaast een electronisch klankpallet waar de piano zijn eigen specifieke plek in heeft. Dit was soms voor boekers en zalen lastig om me te programmeren, want hoe dan? Is het een voorstelling waarbij je rustig achterover zit, met de ogen dicht, en je laat meevoeren op rustige pianoklanken, of is het een voorstelling waarbij je op het puntje van je stoel zit om van alle muzikale elementen die voorbijkomen, gecombineerd met de indrukwekkende visuals,  niets te missen? Toen heb ik besloten dat ik dat allebei ben, en dus ook allebei wil laten zien. Toen volgde al snel de gedachte dat de rustige kant goed past bij Day en het meer elektronische gebeuren goed bij Night. En Day en Night zijn twee verschillende delen, maar vormen samen wel een etmaal. Zo vormen Day en Night voor mij mijn twee muzikale kanten, en reflecteren ze samen mijn muzikale ik als geheel. Het mooie is dat ook het gebruik van licht en visuals heel duidelijk mee kan worden genomen in de voorstelling om dit verschil te accentueren.” 

Wie zijn jouw grote voorbeelden?
“Allereerst luister ik nooit naar muziek. Ik ben blij als ik rust om me heen heb. Ik ben zo veel en zo intens met muziek bezig de hele dag dat ik het heerlijk vind om in mijn vrije tijd even rust te krijgen. Maar er zijn wel degelijk voorbeelden voor mij geweest. Pianistisch en qua improvisatie is dat vooral Keith Jarrett geweest. Zijn technisch indrukwekkende en artistiek onbegrensde mogelijkheden inspireerde mij al tijdens mijn studie op het conservatorium. Daarnaast ben ik  bij vlagen geïnspireerd geweest door een groot aantal artiesten, in een breed scala aan stijlen. Onder anderen Radiohead, Chopin, Mozart (het Requiem!), de Beatles (Abbey Road!),  Michael Jackson (Off the Wall), en Rachmaninov zijn van invloed geweest op mijn muzikale ontdekkingstocht.” 

Je treedt vooral op festivals, muziekpodia en in concertzalen op. Waarom ga je nu de theaters in? En wat is het verschil?
Ik heb al een lange tijd het idee om theaters in te gaan. Door de vele ‘toeters en bellen’ die ik op het podium heb staan (naast de piano een hele berg electronica, een rubber hamer, ramenwissers, wijnflessen en chopsticks om een aantal te noemen) is het ook een interessante en inspirerende voorstelling om te zien. Ik heb dit vaak terug gekregen van mensen uit het publiek ook: ze vonden het een meerwaarde dat ze konden zien hoe ik bepaalde geluiden produceer, en hoe al die geluiden samen een muziekstuk vormen. Daarnaast is een theater ook een mooie plek om het concept van Day en Night uit te werken met betrekking tot licht en visuals: in theaters zijn vaak veel meer mogelijkheden dan in reguliere concertzalen. Een leuke bijkomstigheid is ook dat ik sinds het Day and Night project een pauze heb ingelast tussen het eerste Day deel en het tweede Night deel. Aangezien in theaters een pauze heel normaal is, past dit helemaal wat mij betreft. En last but not least: ik vind het leuk om dit project aan een nieuwe publiek te tonen!” 

Waar kun je niet zonder als je moet spelen?
“Oh, die is heel simpel; een piano of vleugel. In the end, that’s all I need :)”

Wat weet het publiek nog niet over jou?
“Het publiek weet nog niet over mij dat ik een grote voorliefde heb voor het allergrootste en het allerkleinste. De onnavolgbare wereld van de quantum fysica en het immense onbekende van het universum blijven mij inspireren (ook al begrijp ik er vrij weinig van). Het mooiste eraan vind ik het grote onbekende. Onder andere dark matter en dark energie en het concept van ruimte/tijd: we weten nog zo ontzettend weinig. En ik leg altijd een link met dit grote onbekende en al het andere in ons dagelijks leven: bijvoorbeeld emoties, voetbal, dromen, eten en drinken en natuurlijk muziek. Alles wat we niet kennen, het grote waarom, de aantrekkingskracht, de spanning en de oplossing, het komt altijd en overal terug, en dus ook in mijn muziek.”